Programma en speeches

Vrijheid springlevend!

Als directeur van het Montessori College Arnhem heet ik u van harte welkom op deze herdenking op het Nassauplein, dicht bij onze school. Het is fijn om te zien dat u ook dit jaar weer met velen bent gekomen om met elkaar stil te staan bij wat zich op deze plek eenentachtig jaar geleden heeft afgespeeld.

A warm welcome also to our international guests. For many years, we have gathered here to pay tribute to all those who eighty-one years ago bravely fought for our freedom in this legendary neighborhood, in our city of Arnhem and throughout the Netherlands. The large turnout this afternoon demonstrates our continued gratitude for this.

We zijn dankbaar dat we al meer dan 80 jaar in vrijheid leven, en we weten dat we met elkaar hard moeten werken om dat te kunnen blijven doen. Als ik de beelden zie van landen waar op dit moment oorlog is, dan vraag ik mij wel eens af: Hoe zou ons leven eruit gezien hebben als er toen geen wereldleiders waren geweest die besloten om in te grijpen?

How would we live today if, in the 1940s, no one had had the courage to stop the occupiers? What if world leaders and allied forces had turned a blind eye to what was happening here in Europe? What would feedom mean today?

De situatie op veel plekken in de wereld kan mij een gevoel van machteloosheid geven: wat kunnen we doen? Wat kan ík doen? Grote wereldproblemen kun je niet zomaar oplossen. Daarom zoek ik het liever dichter bij huis. Leven in vrede betekent voor mij dat iedereen zich veilig moet kunnen voelen. Hoe kunnen we daar met elkaar voor zorgen?

Living in peace isn’t something you just do; you have to work hard for it. For me, it means taking care of one another, showing respect for each other, regardless of religion, background, skin color, gender, or sexual orientation. It requires curiosity about others instead of judging them, listening instead of trying to convince them.

Samen leven in vrede moet je leren en als Montessori College Arnhem willen we voor onze leerlingen een veilige omgeving zijn waarin ze dat kunnen oefenen. We leren onze leerlingen om hun hart te volgen en verantwoordelijkheid te nemen. Ik ben dan ook ontzettend trots als ik zie hoe onze leerlingen ook dit jaar weer enthousiast zijn om een bijdrage te leveren aan deze herdenking.

Our students’ contribution to this commemoration demonstrates their appreciation for freedom, a freedom which so many people have fought for and even gave their lives. This commemoration needs to be continued, and I am very proud that a group of alumni of our school officially supports the Arnhem Airborne Commemoration Committee.

En op deze manier geven we het stokje steeds weer door, blijven we herinneringen delen om daarvan te leren. Het jongerencomité wil op hun eigen manier een bijdrage leveren, ook in de vorm van projecten over vrede en vrijheid op onze school. Daar ga ik graag met jullie over in gesprek.

Een tijdje geleden vertelde iemand me over haar bezoek aan het Airborne-museum, hier in de buurt, over een man die ze met tranen in de ogen aantrof bij één van de expositiestukken van het museum. Na vragen waarom de man zo emotioneel was, kreeg ze een antwoord dat ze niet aan had zien komen.
De Tweede Wereldoorlog veteraan vertelde over zijn gevoel van schuld bij het mislukken van dit deel van operatie Market Garden. De oude man voelde zich schuldig over het “falen” van de eerste poging op de Arnhemse bevrijding.
Maar mijn vraag is, is het wel falen te noemen? En dat gevoel van schuld, was die wel op de juiste plek bij deze man? Twee keer nee als je het mij vraagt.
Want het feit dat al die soldaten toentertijd de moed hadden de uitdaging van de bevrijding van Arnhem aan te gaan is al een absoluut wonderlijke prestatie. Maar hoe ze toen ook nog eens hebben gevochten, is nog is een ander verhaal. De moed, de kracht, het doorzettingsvermogen die de soldaten die hier in Arnhem, hebben gevochten, getoond hebben die 9 dagen waar ze zich in een werkelijke hel bevonden is werkelijk onbeschrijfelijk. Ja, we hebben het over 9 dagen en nachten, vechten, strijden om het behouden van je plek, terwijl je al ingesloten staat door de vijand.
Kun je het je voorstellen, je wordt gedropt in een totaal onbekende stad, met huizen van mensen die je nog nooit hebt gezien, van mensen die niet eens dezelfde taal spreken, maar toch moet je er vechten. Alles wat goed had moeten gaan gaat fout, je weet eigenlijk niet eens meer waarom je dit in Godsnaam nog zou doen, je wilt niet meer en toch wordt het absolute uiterste van je gevraagd. En ondanks alles is dat ook precies wat de soldaten toen gaven, door alle pijn en door alle angst heen, zonder enig weten wat er om de volgende hoek van die oneindig, donkere tunnel nog op je te wachten staat.
Dus is dat falen? Ik zelf zou het niet eens falen durven te noemen.
Het was een poging op het behalen. Een poging die vereist was voor het behalen.
Dus laten we die soldaten en die momenten nooit vergeten, en deze herdenkingen blijven voortzetten, als teken van dankbaarheid, besef, medeleven en respect. Onze bevrijders hebben gestreden voor de levens
van velen generaties na hun, bereid hun éigen leven daarvoor te geven. Zij vochten zij aan zij als broeders tot het laatste moment. En toen ze helemaal ingesloten waren door de Duitsers, alle ammunitie op was, alle hoop verdwenen was en het einde van Market Garden steeds dichter bij leek te komen, zonden ze hun laatste radiosignaal uit: “Out of ammunition. God save the King.”